ادیمی یکی از شهرهای منطقه سیستان واقع در شهرستان نیمروز است که به عنوان شهر ملی خامهدوزی در فهرست شهرهای ملی صنایعدستی به ثبت رسیده هنری که توسط زنان خوشذوق این منطقه با نخ ابریشم خام (نتابیده) بر روی پارچههای کتان گلدوزی میشود.
بهگزارش روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی سیستان و بلوچستان، ادیمی یکی از شهرهای منطقه سیستان واقع در شهرستان نیمروز است که در سال گذشته به عنوان شهر ملی خامهدوزی در فهرست شهرهای ملی صنایعدستی به ثبت رسیدهاست، خامهدوزی یا به اصطلاح سیستانی خمکدوزی، هنری است که اغلب در منطقه سیستان رواج داشته و زنان خوشذوق این منطقه با نخ ابریشم خام (نتابیده) بر روی پارچههای کتان گلدوزی میکنند.
مشروح گفتگو با صادق میرحسینی رئیس اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان نیمروز در رابطه با آخرین اقدامات این اداره برای احیای هنر خامهدوزی را میخوانیم:
*چه اقداماتی برای احیای هنر خامهدوزی انجام دادید؟
خامهدوزی که سالها به فراموشی سپرده شده بود و به نوعی هنری منسوخشده بود توسط صنعتگران برجسته استان و با همت و همکاری اداره میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان نیمروز بار دیگر احیا شد.
المان معرفی شهر ملی خامهدوزی با اعتبار ۵۰۰ میلیون ریال در ورودی شهر ادیمی با همکاری ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان و شهرداری ادیمی نصب شد، همچنین با همکاری ادارهکل مبلغ ۶۰۰ میلیون ریال اعتبار از محل اوراق تعداد ۱۰۰ تابلو برای معرفی بهتر کارگاههای تولید انفرادی و فروشگاههای خامهدوزی شهر ملی ساخته و در محل کارگاههای تولید و فروش با همکاری شهرداری ادیمی نصب شد.
یکی از اهداف اصلی میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، آموزش ترویج و توسعه و احیای هنرهای اصیل و قدیمی است که با سنتهای مردم عجین شده است، با توجه به قدمت تاریخی هنر خامهدوزی سیستان و اینکه این هنر در سالهای گذشته بر اثر خشکسالیهای متوالی درحال منسوخشدن بود و باغات تولید پیله کرم ابریشم که از توتستان ها فرآوری و تولید میشد از بین رفتن و نخ سفید خام ابریشم که از اصلیترین مواد اولیه مورد استفاده در هنر خامهدوزی با کمبود مواجه شد و در چند سال گذشته تعداد انگشتشماری از پیشکسوتان هنر خامهدوزی به این کار مشغول فعالیت بودند.
*چه برنامههایی برای آموزش صنعتگران اجرا شده است؟
در دو سال گذشته با برنامهریزی که صورت گرفته با همکاری ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان و پیشکسوتان این هنر، تعداد کلاسهای آموزشی را در شهر ادیمی افزایش دادیم و بانوان زیادی در کلاسهای آموزشی خامهدوزی شرکت کرده و آموزش دیدند.
با توجه به اینکه این هنر اصیل در حال منسوخشدن بود و تعداد انگشتشماری در این زمینه فعالیت میکردند و بازار فروشی نداشتند با برنامههای قوی که در شهرستان با همکاری ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان انجام گرفت امروز این هنر در حال رقابت با بسیاری از صنایعدستی همنوع خود است و در حال رشد بیشتری نسبت به سایر هنرهای حتی ایران است.
سه تعاونی، ده کارگاه تولیدی و کارآفرینی و ۱۵۰ کارگاه انفرادی و همچنین ۴۵۰ نفر آموزش دیده و در حال گسترش و توسعه آموزش و توسعه این هنر در شهرستان هستیم.
*چه تعداد گواهینامه مهارت برای هنرآموزان صادر کردید؟
امروز تعداد هنرآموزانی که گواهینامه مهارت از میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی نیمروز دریافت کردهاند بالغ بر ۴۳۰ نفر میرسد و با افزایش کارآموزان روز به روز بر کارگاهها و فروشگاههای تولیدی که راهاندازی شد افزوده شده است، هم اکنون تعداد ۱۸۵ نفر از هنرمندان موفق به کسب مجوز تولید شده اند و همچنین تعداد ۸ فروشگاه محصولات صنایعدستی خامهدوزی راهاندازی و افتتاح شده است.
*چه اقداماتی برای تقویت بازار فروش این محصول انجام دادید؟
صنعتگران این رشته در شهرستان نیمروز از محل تسهیلات منابع توسعه ملی، مشاغل خانگی و بنیاد برکت ۱۳/۵ میلیارد ریال وام دریافت کردهاند، در سال گذشته علی رغم محدودیت های کرونایی با اشتغالزایی که در شهر ملی خامهدوزی ایران انجام گرفته و در سال جهش تولید صنعتگران خامهدوزی شهر ادیمی که امروز چندین برابر انگشتان دست شدند بالغ بر ۲۳۰ میلیون تومان فروش داشتهاند.
آیا شیوع کرونا تاثیر منفی برای صنعتگران این رشته داشته است؟
متاسفانه ثبت ملی شهر ادیمی همزمان با شیوع ویروس کرونا بود که در پانزده ماه گذشته حضور صنعتگران در نمایشگاههای داخلی و خارجی به نسبت قبل از بیماری کرونا کاهش چشمگیری داشته است.